Radyoloji Teknikerlerinin Skopi ve Enjeksiyon Uygulamalarındaki Yasal Süreç: Bir Yargılama Serüveni

Radyoloji teknikerlerinin skopi (floroskopi) uygulamaları ve kontrast madde enjeksiyonu yapma yetkileri, "Sağlık Meslek Mensupları ile Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmelik"in Ek-1 bölümünde yer alan "Tıbbi Görüntüleme Teknisyeni/Teknikeri" başlığı altındaki (f) ve (g) bentlerinde 2021 yılında yeniden düzenlenmiştir. Bu düzenlemeler şöyledir:

(f) bendi: Uzman tabip gözetiminde radyonüklid görüntüleme ve floroskopi yapar.

(g) bendi: Tabip sorumluluğunda radyoopak madde enjeksiyonu yapar.

Ancak bu değişiklikten önce, söz konusu yönetmeliğin aynı bentlerinin iptali istemiyle 2015 yılında bir dava açılmıştır. Yazının kaleme alındığı tarih itibarıyla bu dava süreci henüz kesin bir kararla sonuçlanmamış olup, yönetmeliğin ilgili hükümleri yapılan değişiklik sonrasında da yürürlüktedir. Ülkemizde yargılama süreçlerinin uzun sürebilmesi, sıkça değişen mevzuatın takibini zorlaştıran bir durumdur.

Davanın Aşamaları:

Danıştay (Kapatılan) Onbeşinci Dairesi'nin Kararı (23.02.2016): İlk olarak, Danıştay Onbeşinci Dairesi davayı reddetmiştir.

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun Bozma Kararı (22.10.2018): Davacının temyiz başvurusu üzerine, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, yönetmeliğin (f) ve (g) bentlerine ilişkin ret kararını bozmuş, diğer kısımları ise onamıştır.

Davalı Bakanlığın Karar Düzeltme Başvurusu ve Reddi (11.12.2019): Davalı Sağlık Bakanlığı'nın karar düzeltme talebi, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından reddedilmiştir.

Bozma Kararına Uyularak Verilen İptal Kararı (Danıştay Onuncu Dairesi, 09.11.2020): Bozma kararına uyularak yeniden görülen davada, Danıştay Onuncu Dairesi yönetmeliğin (f) ve (g) bentlerinin iptaline karar vermiştir. Bu kararın gerekçesinde, Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği'nde röntgen teknisyenlerinin görevleri arasında sayılmayan skopi cihazı kullanma ve buna bağlı olarak radyonüklid görüntüleme, floroskopi ve radyoopak madde enjeksiyonu yapma görevinin, tıbbi görüntüleme teknisyenlerinin görev tanımı içinde yer almasının hukuka uygun olmadığı belirtilmiştir.

Temyiz İncelemesi ve Onama Kararı (Danıştay Onuncu Dairesi, 04.04.2022): Davalı Bakanlığın temyizi üzerine dosyayı inceleyen Danıştay Onuncu Dairesi, İdari Dava Daireleri Kurulu'nun bozma kararındaki gerekçeleri dikkate alarak ilk derece mahkemesinin iptal kararını ONAMIŞTIR. Karar, oyçokluğu ile alınmış olup, on beş gün içinde karar düzeltme yolu açıktır.

*Özetle ve Güncel Durum:

Danıştay Onuncu Dairesi, tıbbi görüntüleme teknisyenlerinin (f) bendi ile uzman tabip gözetiminde floroskopi yapabilmesine ve (g) bendi ile tabip sorumluluğunda radyoopak madde enjeksiyonu yapabilmesine olanak tanıyan yönetmelik hükümlerinin iptaline karar vermiştir.

Ancak, bu iptal kararı iş bu yazının yayım tarihinde henüz kesinleşmemiştir. Bu nedenle, mevcut durumda ve Sağlık Bakanlığı'nın da görüş yazısında belirttiği üzere, ilgili yönetmelik hükümleri halen yürürlüktedir ve uygulamada herhangi bir değişiklik bulunmamaktadır. Bakanlık, Danıştay kararlarına karşı yasal yollara başvurulduğunu ve nihai karar alınıncaya kadar yönetmeliğin ilgili hükümlerinin uygulanmasında hukuki bir engel olmadığını ifade etmektedir.

Sonuç:

Mevcut yargılama süreci ve Danıştay'ın iptal kararı bulunmasına rağmen, bu karar henüz kesinleşmediği için, "Sağlık Meslek Mensupları ile Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmelik"in ilgili (f) ve (g) bentlerindeki 2021 tarihli düzenlemeler yürürlüktedir. Bu durum, radyoloji teknikerlerinin uzman tabip gözetiminde floroskopi yapabileceği ve tabip sorumluluğunda radyoopak madde enjeksiyonu uygulayabileceği anlamına gelmektedir. Ancak, yargılama sürecinin nihai sonucunun ne olacağı ilerleyen dönemlerde netleşecektir.